Nocny tryb życia u gryzoni
Rytmy okołodobowe odgrywają bardzo ważną rolę w życiu większości zwierząt. Nie inaczej jest w przypadku gryzoni. Małe ssaki dysponują wewnętrznym zegarem biologicznym, który steruje ich zachowaniami i zmianami fizjologicznymi w organizmie. Dobowa aktywność zwierzaków pozostaje pod kontrolą genów, podwzgórza i czynników zewnętrznych, takich jak m.in.: światło, temperatura otoczenia, dostępność pokarmu.
W zależności od trybu życia gryzonie można podzielić na trzy podstawowe grupy: nocne, dzienne i krepuskularne (zmierzchowe). Pora aktywności u gryzoni nocnych przypada na godziny po zachodzie słońca, kiedy na zewnątrz panuje całkowita ciemność. Do gatunków prowadzących nocny tryb życia zalicza się m.in.: myszy, szczury, chomiki. W trakcie dnia, w fazie jasnej, zwierzaki te zwykle śpią i wypoczywają, choć mogą przejawiać też krótkie okresy wzmożonej aktywności.
↓ KLATKI DLA GRYZONI ↓
Gryzonie nocne zwykle posiadają liczne adaptacje, które pozwalają im dobrze radzić sobie w ciemnościach. Duże oczy, świetny słuch i czułe wibrysy ułatwią im orientowanie się w terenie i sprawne przemieszczanie się nawet w całkowitych ciemnościach. Nocny tryb życia pomaga zwierzakom uniknąć spotkań z drapieżnikami i często ułatwia przetrwanie.
Specyficzną grupę gryzoni tworzą gatunki krepuskularne, u których w ciągu doby notuje się dwa szczyty aktywności: zmierzch i świt. W grupie tej znajdują się m.in. szynszyle i świnki morskie.
Co robią gryzonie w nocy?
Nocne życie gryzoni często jawi się nam jako wyjątkowo tajemnicze. Bezpośrednie spotkania z małymi ssaki żyjącymi na wolności należą bowiem do rzadkości, przez co nieczęsto mamy okazję obserwować ich zachowania. Obecność buszujących w domu gryzoni nocą możemy za to czasami usłyszeć. Małe ssaki hałasują, wspinając się po stropach, obgryzając twarde elementy domowego wyposażenia czy zaglądając do kuchennych szafek.
Choć małe ssaki na ogół pozostają w ukryciu, nie należy przypuszczać, że w ich życiu nie dzieje się nic ciekawego. To właśnie pod osłoną nocy toczy się niemal całe życie gryzoni. Po nastaniu ciemności małe ssaki wychodzą ze swoich kryjówek i udają się w daleką drogę. Nierzadko nocą pokonują wiele kilometrów, by znaleźć odpowiedni pokarm i ugasić pragnienie. Znaczną część czasu spędzają więc na aktywności lokomotorycznej i żerowaniu. Często muszą przy tym wykazać się sporą sprawnością fizyczną – wspinając się lub przedzierając przez naturalne przeszkody.
Noc to też dla gryzoni czas aktywności towarzyskich. Zwierzaki wchodzą wtedy w liczne interakcje z innymi osobnikami i przekazują sobie ważne komunikaty. Mogą również wykorzystać ten czas na poszukiwanie nowych kryjówek czy materiałów niezbędnych do budowy gniazda.
Nocna aktywność gryzoni w domu – co zrobić, gdy pupil hałasuje w nocy?
Gryzonie utrzymywane w domach podlegają takim samym cyklicznym procesom jak ich dzicy kuzyni. Nic więc dziwnego, że gdy robi się ciemno, większość z nich staje się wyjątkowo aktywna. Dla niektórych opiekunów stanowi to pewien problem. Jeśli bowiem zwierzak wychodzi z kryjówki dopiero po zmierzchu, nie ma wielu okazji do wejścia z nim w interakcję, pogłębienia więzi czy obserwacji jego zachowań. Uciążliwe mogą być też odgłosy dobiegające z klatki, które przeszkadzają we śnie i wypoczynku. Czy można zatem przestawić naturalny zegar biologiczny małych ssaków?
Rytmy okołodobowe są silnie zakorzenione w naturze zwierzaków i występują nawet u zwierząt żyjących w sztucznych, kontrolowanych warunkach (np. całkowitej ciemności). Nasi mali podopieczni są jednak zdolni w pewnym stopniu przystosować się do otoczenia i dostosować swoją aktywność do naszego trybu życia. Nigdy nie należy jednak próbować na siłę przestawiać ich naturalnego zegara. Nie najlepszym pomysłem jest wybudzanie zaspanego pupila i wyciąganie go z kryjówki w porze wypoczynku. Może to zmniejszyć poczucie bezpieczeństwa u zwierzaka, wywołać silny stres i spowodować problemy behawioralne. Co zatem możemy zrobić, jeśli nasz mały podopieczny hałasuje w nocy?
Odpowiednie przystosowanie domowej przestrzeni dla gryzonia
Na gryzonie mieszkające w domu oddziałuje nie tylko naturalne światło, ale również sztuczne oświetlenie. Sterując oświetleniem, możemy łatwo wpływać na zachowania małych ssaków. Postarajmy się nie przedłużać dnia świetlnego. Jeśli do pomieszczenia dociera sporo światła z zewnątrz, zasłońmy rolety. Zgaśmy światło w pomieszczeniu, w którym mieszka nasz mały podopieczny niedługo po nastaniu ciemności, zanim pójdziemy spać. Dzięki temu nasz gryzoń rozładuje już część swojej energii i będzie mniej skory do harców w środku nocy.
Zmiana pór karmienia gryzonia
Spory wpływ na aktywność gryzoni mają pory karmienia. Podawanie małym ssakom pokarmu w ciągu dnia może skłonić je do żerowania jeszcze przed nastaniem zmroku i ograniczyć ich nocną aktywność. Jeśli chcemy więc, by nasz pupil wyszedł z ukrycia, zaserwujmy mu smaczny posiłek kilka godzin przed zmierzchem.
Wieczorna zabawa z gryzoniem
Nasz ulubieniec właśnie się obudził i zacząć buszować po klatce? Zadbajmy o to, by nie zabrakło mu interesujących rozrywek wieczorem. Poświęćmy chwilę na interakcję z pupilem. Wykorzystajmy ten czas na wspólną zabawę czy trening. Poukrywajmy w otoczeniu smakołyki i zachęćmy pupila do żerowania. Duża dawka aktywności i stymulacji intelektualnej sprzyja zarówno wyciszeniu ciała, jak i emocji.
Zakup odpowiednich akcesoriów do zabawy i ćwiczeń dla gryzonia
W naturze gryzonie nocą przemierzają wiele kilometrów, dlatego domowi pupile po nastaniu ciemności muszą zaspokoić silną potrzebę ruchu. Jeśli nie chcemy słyszeć każdego ich ruchu, zadbajmy o odpowiedni dobór kołowrotka, zabawek i innych akcesoriów do ćwiczeń. Unikajmy akcesoriów, które skrzypią czy piszczą. Zrezygnujmy z tych zawieszanych na klatce. Wybierzmy ciężkie modele, których zwierzak nie przewróci. Pamiętajmy też o solidnym zamontowaniu wszystkich elementów – tak by się nie przesuwały ani nie obijały o pręty klatki czy inne elementy.
Zaspokojenie wszystkich potrzeb zwierzaka
Jeśli nasz zwierzak wyjątkowo hałasuje w nocy, upewnijmy się, że jego wszystkie potrzeby są zaspokojone. Zatroszczmy się o to, by po przebudzeniu miał pod dostatkiem pokarmu i wody. Upewnijmy się, że w otoczeniu nie znajdują się żadne bodźce, które mogłyby wywoływać u gryzonia niepokój.
Zmiana lokalizacji klatki gryzonia
Odpowiednia lokalizacja klatki to często klucz do czerpania radości z codziennych kontaktów ze zwierzakiem. Aby mały pupil czuł się komfortowo, umieśćmy jego klatkę w pomieszczeniu z dostępem do naturalnego oświetlenia. Nie stawiajmy jej jednak w bezpośrednim zasięgu promieniu słonecznych, miejskich latarni, w pobliżu urządzeń domowych oraz źródeł ciepła.
Dodatkowo unikajmy ustawiania klatki w ciągach komunikacyjnych lub pomieszczeniach, w których koncentruje się domowe życie o różnych porach dnia. Hałasy mogą zakłócać zwierzakowi wypoczynek i wpływać destrukcyjnie na jego aktywność. Jeśli przeszkadzają nam odgłosy generowane przez pupila w nocy, nie stawiajmy klatki w sypialni.
Autorka: Marta Majewska
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz